Kappers vroeger en nu

Nu de kappers al weer enige tijd open zijn na de gedwongen Corona-sluiting en iedereen weer van haar/zijn gewone kapsel voorzien is, is een Blog over “historische kapsels” wel toepasselijk. Frankrijk is hiervoor, zoals vaker, een grote inspiratiebron…..

Neem nou het eind van de 18e eeuw: de tijd van de frivole Franse koningin Marie-Antoinette. Haar hofkapper was aanvankelijk Monsieur Larseneur, tot op een dag Marquise de Langeac, een van haar hofdames, Monsieur Léonard introduceert. De Dauphine (ofwel kroonprinses), is meteen “verkocht”. Wie is deze man waarover ze zo enthousiast is, en die zich “Hofkapper van Marie-Antoinette” mag noemen vanaf 1772?

Léonard-Alexis Autié (1751 –1820), vaak simpelweg Monsieur Léonard genoemd, wordt geboren in een klein provinciestadje, dat hij in 1769 verlaat om zijn geluk in Parijs te beproeven. Na enige tijd mag hij de kapsels van Julie Niébert, actrice bij het Théâtre de Nicolet verzorgen.

Zijn ongebruikelijke creaties trekken de aandacht en al gauw wordt hij veelgevraagd door de Parijse aristocratie, inclusief Madame du Barry, de maitresse van Louis XV.

De Dauphine is dol op de stijl van de getalenteerde, creatieve Léonard Alexis Autié die in 1774, op haar verzoek, het modetijdschrift “Le Journal des Dames”, nieuw leven inblaast. Overigens samen met Rose Bertin, haar coupeuse. De onderneming wordt gefinancierd door Marie-Antoinette.

Het Franse hof volgt de extravagante creaties van het duo op de voet. Zoals de “Pouf” die voor het eerst wordt gedragen door de Hertogin van Chartres en daarna vooral door Marie-Antoinette populair wordt bij de rijke dames.

De “Pouf ” is een zeer intensieve en kostbare haardracht, waarbij eerst een dun metalen frame wordt gemaakt ter ondersteuning van het kapsel. Dan wordt er een driehoekig kussentje, de zogenaamde “Pouf”, toegevoegd.

Daarna een aantal “Postiches”, haarstukjes, uiteraard voorzien van pommade. Ze worden vervlochten met het eigen haar van de draagster. De nodige krullen gemaakt, hier en daar een lint toegevoegd. Dan een overvloedige laag witte of grijze poeder en tot slot volgt het bevestigen van de decoratie “als kers op de taart”.

De beroemdste Pouf ontstaat in 1778, ter ere van de overwinning van de Franse marine op de Engelsen bij Brest. Marie-Antoinette is bij de herdenking van dit heuglijke feit getooid met een kapsel waar een miniatuur-schip op is bevestigd. Het geheel is meer dan 1 meter hoog en weegt meer dan 5 kilo………

Autié’s sukses legt hem overigens geen windeieren. Na verloop van tijd richt hij een kappersschool op en begint later een nieuwe carrière als opera-impressario, terwijl zijn beide broers  zich verder in het kappersvak bekwamen onder de naam “Léonard”. Sterk staaltje van marketing…

Kapper, een interessant beroep. Gelukkig is de huidige haarstijl een stuk eenvoudiger dan toen!